Operationeel manager Filiz leerde: ‘Nooit meer een tender zonder fixed minimumloon’

Dag in dag uit zag Filiz Deveci beveiliger Maciek in en rond de ambassade in Warschau lopen. In de regen, de sneeuw, onder een stralende zon. Bij temperaturen onder het vriespunt tot de warmte van 30 graden. Altijd in dezelfde kleding. En nooit was hij ziek. “Ik vroeg aan hem: ‘Waarom neem je nooit vrij? Waarom heb je nooit een extra dikke jas aan of een muts op? En hoe kan het dat je niet thuisblijft, als je ziek bent?’”

Geen Pauze

Het antwoord verbaasde haar. Verlof kreeg hij niet, een muts of dikke jas gaf zijn werkgever hem evenmin en bij ziekte kostte hem dat zelf geld. Hij werkte tien uur per dag en had geen pauze, kon niet eens rustig naar de wc. “’Hij kan toch voor de schermen met videobeelden lunchen’, antwoordde het beveiligingsbedrijf, als we dat aankaartten. Ik dacht: dit kan niet. Deze man is van zo'n groot belang voor ons werkproces. Hij zorgt voor onze veiligheid. Voor hem moet ook goed gezorgd worden.”

Het bleek in Polen de geaccepteerde gang van zaken. “Toen het contract met het beveiligingsbedrijf afliep, hebben we van deze arbeidsomstandigheden een belangrijk punt gemaakt in de tender.” Onder arbeidsomstandigheden schaarde Filiz naast salaris, pensioenopbouw en vrije dagen, ook goede werkkleding, bonussen en scholingsmogelijkheden.

Geregeld?

De ambassade koos voor een extra beveiliger die vier uur per dag kwam, om Maciek te ontlasten. Zodat hij tijd had voor een fatsoenlijke pauze. Ook ging hij mee met werkuitjes. “Hij was onderdeel van het team en dat hoorde er dus bij. En daarvoor hoefde hij geen verlof op te nemen.” Filiz dacht: dat is goed geregeld. “Een gemotiveerde beveiliger is ook nog eens een betere beveiliger”, concludeerde ze.

Haar gedachte bleek achteraf naïef. De beveiliger kreeg minder loon dan voorheen. De werkgever trok de vakantiedagen, betaling bij ziekte en pensioenopbouw van zijn salaris af. Allemaal binnen de lokale wetgeving, maar voor de beveiliger natuurlijk niet fijn, want hij kreeg nu per saldo minder. “We hadden geen fixed minimumloon voor de tender afgesproken, waarbij rekening was gehouden met de lokale sociale premies. We waren aan handen en voeten gebonden.” Samen met het management van de ambassade onderhandelde Filiz nog maandenlang op hoog niveau met het beveiligingsbedrijf, maar zij werkten niet mee. “Ze hadden aan de eisen van de tender voldaan.” Heel duur leergeld. “In de toekomst zorg ik altijd voor een vastgelegd minimumloon, naast de sociale premies.”

Samenwerking

Inmiddels zit Filiz in Madrid. De geleerde lessen uit Warschau neemt ze mee. “Het is echt belangrijk om alert te zijn bij tenders. Als een bedrijf zegt elke zes maanden een bonus uit te delen en trainingen te organiseren, dan gaat het vaak over de managementlaag. De medewerkers in de uitvoerende lagen, zoals de beveiliger, zien daar niks van terug. Je moet laten merken dat oneerlijke arbeidsomstandigheden echt een dealbreker zijn voor je.” Het is volgens de operationeel manager belangrijk om samen te werken met bijvoorbeeld collega-ambassades. “Als meerdere opdrachtgevers hiervan een belangrijk punt maken in hun tenders, gaan bedrijven hopelijk vanzelf structureels wat aan deze thema's doen in hun bedrijfsvoering.”

Aan duurzaamheid hangt een prijskaartje. Zo kost het aannemen van een extra beveiliger geld. “Maar dat is het wel waard”, zo besluit Filiz.